سید علی صدری
کاندیدای انتخابات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی البرز
یکی از پیشران¬های اصلی اقتصاد هر کشور بنگاه¬های اقتصادی هستند. در این بین هلدینگ¬ها به دلیل اینکه از نظر سرمایه، نیروی کار، ایجاد ارزش افزوده و توان انجام پروژه¬های بزرگ شرایط مناسب¬تری دارند؛ از اهمیت بالاتری برخوردارند. از این رو توجه به نقش هلدینگ¬ها، تأمین مالی آن¬ها و کمک به آن¬ها با ایجاد سازوکارهایی مثل حاکمیت شرکتی از اهمیت زیادی در توسعه اقتصادی برخوردار است.
با توجه به رقابت روز افزون و تغييرات سريع محيط اقتصادی، نقش شركت¬هاي هلدينگ در اثربخشي، هم افزايي و ارزش آفريني شركتهاي تابعه بيش از پيش نمايان شده است. این شرکتها در تلاش اند تا از طریق تملک شرکتهای دیگر که عموماً در صنایع مشابه فعالیت می نمایند یک گروه تخصصی را تشکیل داده و به این شکل بتوانند از مزایایی برخوردار شوند که از آن جمله می توان به کاهش ریسک، امکان استفاده از منابع شرکت های هم گروه، امکان به اشتراک گذاشتن توانمندی ها، حمایت مالی از شرکت های زیر مجموعه، افزایش توان رقابتی و تسهیل فعالیت در عرصه ملی و بین المللی اشاره نمود.
هلدینگ¬ها مفهوم جدیدي به تفکیک مالکیت و مدیریت بخشیده اند و آن حذف کنترل بیش از حدي است که مالکان، بر شرکتهاي تابعه اعمال می کنند. این کار، با حداقل نمودن کانال هاي ارتباطی شرکتهاي تابعه و شرکتهاي سرمایه گذار اصلی و ایجاد یک کانال واحد صورت می گیرد. پس از بحران مالی 200۸–۲۰۰۷، بسیاری از بانکهای سرمایهگذاری آمریکا به شرکتهای هلدینگ تبدیل شدند. جی پی مورگان، سیتی گروپ و گروه گلدمن ساکس، بر اساس داراییهای کل جزو چند شرکت بزرگ هلدینگ بانکی در بخش مالی بودند.
شركت مادر (هلدينگ) شركتي است كه با سرمايه گذاري در شركت سرمايه پذير جهت كسب انتفاع، آن قدر حق رأي كسب ميكند كه براي كنترل عمليات شركت، هيئت مديره را انتخاب كند و يا در انتخاب اعضاي هيئت مديره مؤثر باشد.
در جوامع امروزی که سرمایه گذاري نقش حیاتی در اقتصاد ملی بازي می¬کند، سرمایه¬گذاران نمی¬توانند فعالیت¬هاي خود را صرفاً در زمینه¬هاي خاصی محدود کنند. لذا بدلیل گسترش دامنه فعالیت¬ها و با نگرش تخصصی و حرفه اي، این فعالیت¬ها را در قالب شرکت¬هاي متعدد تفکیک می¬نمایند و در تلاش براي حداکثرکردن سود از طریق انجام کلیه فعالیت¬ها در چارچوب گروه و در زنجیره فعالیت هاي مکمل یکدیگر، در قالب شرکت¬هاي تخصصی سرمایه گذاري عمل می¬کنند. یک شرکت مادر تخصصی (هلدینگ یا دارنده حق کنترل) بیشتر نقش ستادي ایفاء می¬کند. به عبارت دیگر، شرکت¬هاي مادر به کنترل و اداره سرمایه¬گذاري¬ها و سیاستگذاري براي شرکت¬هاي زیرمجموعه می¬پردازند. در شرکت¬هاي هلدینگ، هدف از سرمایه¬گذاري، افزایش ثروت سرمایه¬گذار از طریق کسب سود و بالابردن ارزش سرمایه می¬باشد .از این رو، چاره اي جز گسترش و توسعه فعالیتها و تخصصی شدن آنها وجود ندارد و بمنظور تخصصی کردن و گسترش فعالیتها باید از طریق ترکیب شرکتها و مدیریت عالی آنها اقدام نمایند.
به عبارتی می¬توان گفت بخش عظیمی از اقتصادهای امروزی در بستر شرکت¬های هلدینگ شکل گرفته است و این بنگاه¬ها در شکوفایی اقتصاد یک کشور نقش قابل توجهی را ایفا می¬کند. الگوهای مدیریت و سیاستگذاری در این بنگاه¬ها به عنوان فناوری نرمی به شمار می¬رود که می¬تواند یک بنگاه را از سایر رقبایش متمایز سازد. وجود
هلدینگ¬های بزرگ و مؤثر در اقتصاد یک کشور می¬تواند موجبات شکوفایی و پایداری آن اقتصاد را فراهم آورد.
در حال حاضر بیش از 25 درصد ارزش بازار سرمایه را هلدینگ¬های فعال در حوزه های مختلف تشکیل میدهند و اگر شرکت های گروه را اضافه کنیم این سهم بیشتر هم می شود. لذا بخش بزرگی از اقتصاد کشور در کنترل هلدینگ-هاست و توسعه، توانمندسازی و ارزیابی آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین برنامه¬های راهبردی کشور، به منظور توسعه رقابت¬پذیری بخش صنعت، معدن و تجارت در سطح ملی و جهانی و در جهت تحقق اهداف سند چشم انداز کشور در افق سال 1404 بر اصول توسعه پایدار، تولید صادرات محور، افزایش ارزش افزوده و اشتغال پایدار تأکید نموده و چند رشته فعالیت را به عنوان فعالیت¬هایی که بیشترین نقش را در شاخصهای منتخب از جمله سهم ارزش افزوده، اشتغال زایی، صادرات، سهم از بازار، مزیت نسبی و زنجیره تأمین (به عنوان مواد اولیه و یا کالاهای نهایی) و سطح دانش و فناوری دارند، شناسایی و معرفی نموده است. تلاش در جهت هلدینگ¬سازی و ایجاد ساختارهای گروهی برای توسعه فعالیت های اقتصادی مدنظر برنامه های راهبردی می¬تواند اقتصاد کشور را به اهداف تعیین شده نزدیک¬تر کند.