سید علی صدری- رئیس هیات امنا خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران
پنجم اسفند، روز تولد خواجه نصیرالدین توسی، به دلیل تلاش‌های این دانشمند در علم ریاضیات و ستاره‌شناسی و تاثیرگذاری او بر فلاسفه و ریاضیدانان، روز مهندسی نامگذاری شده است. این مناسبت ملی، فرصت مناسبی برای مرور مشکلات و دغدغه‌های مهندسان، به‌ویژه مهندسان جوان و کسانی است که به تازگی مدرک مهندسی خود را از دانشگاه گرفته‌اند.
براساس آمار منتشر شده از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 97 جمهوری اسلامی ایران بعد از روسیه، بیشترین تعداد دانش‌آموختگان رشته مهندسی را در جهان دارد. البته صرفا تربیت تعداد زیادی مهندس، آماری امیدوارکننده نیست چرا که بر اساس آمار رسمی منتشر شده در سال 98 از میان حداقل ۱.۳میلیون تحصیل‌کرده بیکار کشور، فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی، بالاترین سهم بیکار را با عدد بیش از 300 هزار نفر دارند.
این آمار نشان می‌دهد در نظام آموزشی، برنامه‌ریزی و چشم‌انداز درست و دقیقی درباره اشتغال فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی وجود نداشته و این نظام با بازار کار، هماهنگی لازم را ندارد. البته این ناهماهنگی، فقط در متناسب نبودن تعداد فارغ‌التحصیلان و میزان تقاضای بازار کار نیست. بسیاری از صاحبان مشاغل، اگرچه نیازمند نیروهای فنی تازه‌نفس هستند اما می‌گویند دانشگاه، مهارت‌های لازم را به مهندسان نمی‌آموزد و مهندسان جوان، توانایی‌های لازم را برای حضور در بازار کار ندارند. به همین دلیل آنها ترجیح می‌دهند از مهندسان جوان به عنوان کارآموز استفاده کرده و اگر قرار است مهندسی را استخدام کنند، فردی با تجربه‌تر را به کار گیرند.
البته شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه و به ویژه رکود اقتصادی سال‌های اخیر نیز در بیکاری و بی‌انگیزگی مهندسان بی‌تاثیر نیست. به عنوان مثال، رکود صنعت ساختمان در سال‌های گذشته، منجر به بیکاری یا تغییر شغل بخشی از مهندسان این بخش یا ادامه تحصیل در رشته‌های غیرمهندسی شده است.
از سوی دیگر یکی از نتایج نامطلوب بیکاری و نبود شغل متناسب با رشته تحصیلی، افزایش مهاجرت مهندسان جوان و حتی میانسال به کشورهای دیگر بوده که به مثابه خروج سرمایه‌های علمی و فنی کشورمان است.
درمجموع به نظر می‌رسد آنچه می‌تواند بی‌انگیزگی، بیکاری و حتی برخی بی‌اخلاقی‌ها مانند امضافروشی را در میان مهندسان کشور کاهش دهد، متناسب شدن میزان جذب دانشجو در رشته‌های دانشگاهی با نیاز بازار کار در این بخش و نیز تقویت بعد مهارت‌آموزی این رشته‌هاست. این مساله موجب می‌شود با کاهش میزان تقاضا برای اشتغال در حوزه‌های مهندسی و نیز تربیت مهندسان توانمند، صاحبان مشاغل نیز تمایل بیشتری برای جذب مهندسان جوان و پرداخت دستمزدهای بالاتر به آنها داشته باشند.