عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران گفت: بند ۵ و ۶ سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه، زیرساخت یا سند بالادستی است که ما را به سوی تدوین نقشه جامع نظام تأمین مالی سوق می‌دهد.
به گزارش روابط عمومی خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران، محمدمهدی مومن‌زاده، با تشریح مدل‌های تامین مالی در آثار هنری گفت: ابتدا باید ببینیم تامین مالی در چه حالتی مطلوب است و ما به چه نوع تامین مالی، مطلوب می‌گوییم. باید بدانیم تامین مالی مطلوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد و نظام اقتصادی و نهادهای مالی باید چه سمت و سویی را در نظر بگیرند تا به تامین مالی مطلوبی برسند.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد ادامه داد: تأمین مالی، به‌کارگیری نهادها و ابزارهای مالی برای هدایت سرمایه‌ها و پس‌اندازها به سمت شرکت‌های متقاضی منافع مالی است. این منافع برای تاسیس، توسعه یا ادامه فعالیت بنگاه اقتصادی، به منظور تامین سرمایه ثابت، اصلاح ساختار مالی یا تامین سرمایه در گردش استفاده می‌شود. فرآیند تامین مالی، منجر به تشکیل سرمایه و افزایش بدهی‌های شرکت می‌شود و در این فعالیت‌ها، موجودی نقد شرکت بدون تغییر سایر دارایی‌ها افزایش یافته یا از کاهش آن جلوگیری می‌شود. تأمین مالی با استفاده از منابع درون بنگاه یا منابع برون‌سازمانی یا روش‌هایی همچون انتشار اوراق بهادار سرمایه‌گذاری، انتشار اوراق بهادار بدهی، انتشار اوراق تبعی یا استقراض و اخذ تسهیلات انجام می‌شود.
چه چیزی بازارمحور بودن را موفق می‌کند؟
این کارشناس بازار سرمایه گفت: برخی ابزارهای مالی در سال ۸۴ و برخی دیگر در سال ۸۸ به وجود آمدند. به عبارت دیگر این قوانین را می‌توانیم محمل قانونی برای تأمین مالی بدانیم. هرچه به این‌ها نزدیک‌تر شویم و بتوانیم از فرصت‌ها استفاده کنیم و ایرادات خود را در قوانین و مقررات برطرف کنیم، هویت تأمین مالی ما، تقویت می‌شود.
عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران ادامه داد: سال‌هاست این گزاره در جراید بورسی ما مطرح می‌شود که ما از بانک محور بودن به سمت بازارمحور بودن حرکت کنیم. خیلی اوقات این گزاره را درست می‌دانیم درحالی که به نظر می‌رسد غلط مصطح است! هیچ کجا گفته نشده که اگر بازارمحور باشیم، نظام تأمین مالی، مطلوبیت یا بهره‌وری بیشتری خواهد داشت. نکته اینجاست که چه چیزی بازارمحور بودن را موفق می‌کند. کشورهایی مانند ژاپن و آلمان، نظام بانک‌محور دارند اما اقتصادشان موفق است، از سوی دیگر کشورهایی مثل آمریکا و انگلیس، نظام بازارمحور دارند و آنها هم موفق هستند.
مومن‌زاده اظهار کرد: در برخی مقالات خارجی گفته می‌شود زیرساخت‌های مقرراتی و تنظیمات مالی در یک نظام، اقتصاد را در استفاده از این ابزارها موفق می‌کند. حال پرسش اینجاست که چرا ما در بانک‌محوری، مطلوبیتی که از تأمین مالی مدنظر داشتیم به دست نیاورده‌ایم؟ شاید اتفاقی که افتاد این بود که به طرح‌هایی وام داده شد که از نرخ بازدهی خوبی برخوردار نبودند.
نظارت دقیق، عامل موفقیت تامین مالی از بازار سرمایه
وی تاکید کرد: در بازار سرمایه به دلیل نظارت چندلایه، این اتفاق نیفتاد. این نظارت چندلایه سبب شد در بازار سرمایه طرح‌هایی که از شرایط مناسبی برخوردارند، تأمین مالی شوند. اگر می‌شد این شرایط را به همه زمینه‌ها تعمیم داد، می‌توانستیم شرایط مناسبی در اقتصاد کشور ایجاد کنیم. در دنیا شرکت‌های کوچک و متوسط از نظام بانکی و پروژه‌های بزرگ از نظام مالی بازار سرمایه استفاده می‌کنند. در این صورت به منابع بانکی هم فشار کمتری وارد می‌شود.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد با بیان اینکه در بند ۵ و ۶ سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه اتفاق خوبی افتاده است، افزود: در بند ۶ این قانون آمده است تأمین مالی فعالیت‌های خرد و متوسط به وسیله نظام بانکی انجام شود. در بند ۵ هم بیان شده است گسترش و تعمیق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن (بازار پول، بازار سرمایه، و بیمه‌ها) با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و افزایش سهم موثر بازار سرمایه در جهت توسعه سرمایه‌گذاری و ثبات و پایداری و کاهش خطرپذیری فعالیت‌های تجاری و اقتصادی کشور با تاکید بر ارتقاء شفافیت و سلامت نظام مالی انجام شود. این موارد، زیرساخت یا سند بالادستی است که ما را به سوی تدوین نقشه جامع نظام تأمین مالی سوق می‌دهد.
لزوم توجه به آینده‌پژوهی در صنعت تأمین مالی
وی تاکید کرد: ما باید از انواع کسب و کارها تصویری داشته باشیم، زیرا نوع کسب و کارها با گذشته متفاوت و کسب و کارهای جدیدی ایجاد شده است. در مرحله بعد باید به آینده‌پژوهی صنعت تأمین مالی توجه شود. ما این مورد را هم نداریم و اگر می‌بینیم دولت در حجم بزرگی تأمین مالی می‌کند، به ابزارهایی مثل صندوق‌های درآمد ثابت نیاز دارد، صندوق‌هایی که جریان منابع ورودی به آنها با تغییراتی که در سایر بازارها داشتیم، تفاوت‌های چشمگیری را در خود می‌بیند. بنابراین با توجه به اینکه کسری بودجه دولت، روش غیرتورمی خوبی دارد، نظام تأمین مالی مناسب، استفاده از ابزارهایی مانند انتشار اوراق است و باید در مرحله بعد، به سوی آینده‌پژوهی، آینده‌نگاری و آینده‌نگری در سیستم تأمین مالی برویم.
مومن‌زاده اظهار کرد: همه این موارد زیرساخت‌هایی است که کمک می‌کند تأمین مالی مطلوبی را در اقتصاد کشور تجربه کنیم. در کنار سیاست‌گذاری‌های کلان در نظام تأمین مالی، رسیدگی‌ها و نظارت‌ها باید بیشتر باشد. رسیدگی و نظارت مالی، مهارت تأمین مالی، ابزارسازی و نهادسازی برای تأمین مالی از جمله الزامات تأمین مالی مطلوب است. تأمین مالی باید به سوی صنایعی برود که برای توسعه کشور لازم و جزو صنایع برتر است. از سوی دیگر باید این تعامل با وزارت نفت، بهداشت و شرکت‌های دارویی هم اتفاق بیفتد.
شناخت ابزارهای مالی، راه تامین مالی مناسب
این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: امروز ابزارهای مالی تنوع زیادی پیدا کرده‌اند که اشراف بر همه این ابزارها کار سختی است و نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم افراد زیادی بر این ابزارها اشراف داشته باشند اما می‌توانیم انتظار داشته باشیم که مدیران مالی شرکت‌های مالی، به‌ویژه شرکت های بورسی و فرابورسی، این ابزارها را بشناسند و بدانند اگر قرار است یک مدل تأمین مالی انجام دهند یا نیاز مالی در یک شرکت وجود دارد، باید اوراق منتشر شود و افزایش سرمایه به وجود آید.